Pagina's

zondag 23 februari 2014

Des te afhankelijker, des te welvarender

23 februari 2014
Weer een 'wauw'-moment gehad van Tegenlicht vanavond: Rutger Bregman, bit.ly/ms-bregtl . 
Niet om het standaard inkomenidee, dat is al een oud waarschijnlijk succesvol idee dat ook in "the Second Machine Age" uitgebreid wordt besproken. Nee, er waren meer 'wauw-momenten'.

Ten eerste, des te afhankelijker men is, des te gelukkiger of welvarender. In ieder geval ervaart men dat in eerste instantie als niet, maar blijkbaar of eigenlijk schijnbaar toch wel. Uitleg: op een onbewoond eiland leven is uitermate dramatisch, je bent puur afhankelijk van jezelf, terwijl je eigenlijk graag afhankelijk wilt zijn. In onze maatschappij zijn wij totaal, volkomen totaal afhankelijk van anderen. Nu bedrijfskundiger (ben per lot bedrijfskundig ontdekkingsreiziger), dit geldt bijvoorbeeld ook voor Nutella. Van dit bedrijf (toevallig deze zomer geweest in Italië, Piemonte, Alba, helaas niet binnen geweest) is in kaart gebracht hoe afhankelijk het is ( zie bronpagina van Bergmans uitzending in tegenlicht: bit.ly/ms-breg ). Ongelooflijk internationaal afhankelijk van grondstoffen en andere bedrijven. Het legt het bedrijf beslist geen windeieren. Omzet ca. 7 miljard, 21.500 medewerkers en een meer dan gezonde winst.

Les is dus wellicht voor het bedrijfsleven, zorg voor afhankelijkheid. Eigenlijk reciprociteit dat ik al vaker beargumenteerd heb.

Een tweede les die ik van Bregman heb geleerd is: wij denken, vooral vanuit het Angelsaksische denken, in een maakbare samenleving. Maar eigenlijk zijn we gaan denken in maakbare individuen. Tja, dat vond ik wel waar en is iets waar ik in de opleiding  Human Being Management niet eens bij stil gestaan heb. Als iemand werkloos wordt gaan we die persoon pamperen, wat is er mis met je, hoe kunnen wij je helpen weer een plek te vinden in de maatschappij. We gaan die persoon maken, re-maken, herprogrammeren. Sterker, we geloven er echt in, en hebben het niet eens in de gaten (en ik doe er vrolijk aan mee). 
Die samenleving kunnen we niet maken, maar we kunnen de individuen in de samenleving wel voorbereiden op een veranderende samenleving. Dus toch het maakbare individu. Dan ben ik toch weer terug bij mijn zelfde punt van de laatste twee columns, wees voorbereid op de volgende stap, be one step beyond, pre-adaptief vermogen. 
Hoe gaan we als bedrijf daarmee om? Stemmen we het werk af op de mens, ontslaan we de mens omdat er een robot/computer het werk over neemt of vormen we de mens (op tijd) om, om er blijvend een langdurige relatie mee te hebben?

Het derde punt wat noemenswaardig was, is dat de samenleving drastisch veranderd door techniek. Maar dan niet in directe vorm, maar indirect en dat heeft enorm grote gevolgen. Bregman noemde het voorbeeld van de uitvinding van de wasmachine, dit heeft de mogelijkheid geschapen voor vrouwen in de werkzame samenleving te integreren. Dat is nogal een verschuiving. En welke verschuiving vindt er plaats in jouw bedrijf als er technologische ontdekkingen komen die het proces veranderen. Sterker nog! Dit gebeurt meestal niet. Klassiek is dat toen machines elektrisch werden in plaats van op stoom, veranderde het proces in eerste instantie niet, pas tien jaar later of als er een nieuwe fabriek kwam, ging met de processen herinrichten! Hetzelfde is gebeurd met de automatisering, pas de afgelopen zeven magere jaren zijn ontslagen gepermitteerd geweest. Management van bedrijven moeten dus veel eerder inspelen op technologische innovaties omdat die veel processen drastisch moeten laten veranderen. Concurrenten die dat wel doen hebben veel sneller een voorsprong. Voorbeeld? Automatisering in administratie, BIM in bouwbranche, webwinkelsoftware in detailhandel, 3D-printing in diverse branches, wetswijzigingen in bijvoorbeeld logistieke sector, maar ook elders. Dus niet wachten maar actief handelen. Ondernemen, het gaan om adaptief vermogen. Hoe snel kan je veranderend optreden, in een veranderende markt. Des te meer je voorbereid bent op veranderingen, des te sneller kan je er op inspelen: daar komt- ie weer, pre-adaptiefvermogen. 


@Rutger Bregman, bedankt voor je filosofische inzichten!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten